พุทธประวัติตอนประสูติ
ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ก่อนพุทธศักราช ๘๐ ปี ณ ลุมพินีวัน อดีตที่นี่คือป่าอุทยานตั้งอยู่ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์แห่งแคว้นสักกะ และกรุงเทวทหะแห่งแคว้นโกลิยะ
พระโพธิสัตว์ผู้มีพระนามว่าสันดุสิตเทพบุตร ผู้มีสติสัมปชัญญะขณะสถิตอยู่ในสวรรค์ชั้นดุสิต ได้รับคำอัญเชิญจากท้าวอมรินทราธิราชและเหล่าปวงเทพ ให้ลงมาจุติยังพื้นพิภพมนุษย์ เพื่อจะได้บรรลุธรรมเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และสั่งสอนโปรดสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์
ครั้นเมื่อประสูติด้วยมหาปุริสลักษณะ ๓๒ ประการ และอนุพยัญชนะ ๘๐ ประการ มีพุทธนิมิตในลักษณะที่ปวงเทพพรหมเห็นพระองค์เหมือนทรงมีพระชนมายุ ๑๖ พรรษา ทรงประทับยืนหันพระพักตร์ไปทั้ง ๔ ทิศ แล้วเสด็จย่างพระบาทไปทางทิศเหนือ ๗ ก้าว
แล้วตรัสอาสภิวาจาว่า “อคฺโคหมสฺมิ โลกสฺส เชฏฺโฐหมสฺมิ โลกสฺส เสฏฺโฐหมสฺมิ โลกสฺส อยมนฺติมา เม ชาติ นตฺถิทานิ ปุนพฺภโวติ” แปลใจความว่า “เราเป็นเลิศที่สุดในโลก เราเป็นผู้เจริญที่สุดในโลก เราเป็นผู้ประเสริฐที่สุดในโลก ความเกิดของเรานี้เป็นครั้งสุดท้าย บัดนี้ชาติภพใหม่ ไม่มีแก่เรา”
